Hamilelik, doğum ve çocuğun gelişim evreleri oldukça stresli dönemler. Sorumluluklar artıyor, yeni bir birey oluşuyor, gün geçtikçe değişen davranış biçimleri ebeveynleri de zorluyor.    Ergenlik sürecinde hangi davranış sorunları ortaya çıkıyor? • Arkadaşlık İlişkileri • Özgüven Problemleri • Ders Çalışma Alışkanlıkları • Dikkat Bozukluğu • Takıntılı Düşünceler • Ebeveyn-Ergen çatışmaları • Öfke Problemleri • Panik Bozukluk Ebeveynler nasıl davranmalı? Bu dönemde Ergen arkadaşlarıyla daha çok vakit geçirmek ister ya da tek başına kalmak ister aile arasında iletişim azalır. Karşılıklı olarak iletişime açık olmak, ergen kendi kendine kalmak istediğinde ona saygı duymak önemlidir. Özel alan ve mahremiyete saygı bu dönemde giderek daha önem kazanmaktadır. Değişimler Fiziksel değişimlerin yanı sıra davranışlarda değişimler de hızla gerçekleşir. Duygusal iniş-çıkışlar, öfke kontrolünün azalması, tahammülsüzlük. Daha fazla yalnız kalma isteği olmanın yanında mahremiyet önem kazanır. Ebeveynlerin çocuklardaki hızlı değişimi takip etmeleri 10-11 yaşları itibariyle bu gibi değişimler olabileceğini ve normal olduğunu kabul etmeleri gerekmektedir. Kişiden kişiye değişmekle birlikte iklim koşulları, genetik etkenler sosyal çevrede bu durumu etkilemektedir. Kızlar Erkeklere göre 2 yıl öncesinden ergenliklerini tamamlıyorlar. Süreç Ergen yalnız kalmak istediğinde mahremiyet ve kişisel alana elbette saygı duyulmalı ebeveyn olarak yapılandırmaya geçilmeli çok serbest bırakılmadan bu süreci kolaylıkla atlatabilmeli. Ergen çocuğunu yönlendirecek olan ebeveynlerdir yaratıcı rahatlatıcı aktiviteler ve her an sizinle iletişime geçeceği bir alan bırakmalısınız. Yanınızda olduğunu hissetmeli.  Sınır koyulmalı bu sınır tüm aile fertlerini ilgilendirmeli. Ortak kararla ilerlenebilmeli. Bu süreç biraz da Aile arasında ki bağ ile kolay veya zor aşılabilir.  İletişim kurarken ergen etiketi ile değil anlayarak, yargılamadan tepkiler göstermeliyiz.  Ergenleri acımasızca eleştirmeyin. Hatalarını eleştirebilirsiniz ancak kişiliğini değil davranışını yanlış bulduğunu söyleyin.  Sürekli eleştirdiğinizde kendisini değersiz ve yetersiz hissetmesine yol açarsınız. Sıkça uyarmamak, dalga geçmemek gerekiyor. Kişinin yerine karar almamalısınız.  Bunları yaptığınızda sağlıklı kişilik gelişimlerini engellemiş oluyorsunuz. Deneyimleyerek yaşamasına izin vermelisiniz. Sizin desteğinizin her koşulda olacağını bilirse deneyimlerini sizinle paylaşabilir ve uyarılarınızı önemseyebilir. Etkili iletişim, anlayış, dinleme rolü, sevgi ve bağ bu sorunları kolaylaştırır. Gamze ARSLAN Yaşam Koçu